Hogelandsters

Custom Properties

Principal location

Warffum

Source

Woordenboek der Groningsche volkstaal, in de 19e eeuw (1895). H. Molema

256 records found.

#	Idiom	Meaning	Number of properties
1	'k heb kolle ien hoed	ik heb koude gevat en gevoel mij daarom niet wel (hoed = huid)	9
2	'k heb't niks in de reken	ik geloof er niets van, of: ik hecht er geen de minste waarde aan; het baart mij niet de minste zorg	7
3	'k wōl mie wel 'n gat ien hoed bieten (= 'k wōl mie wel 'n slag veur de kop geven)	ik heb er grooten spijt van, inzond. van eenig verzuim.	11
4	'k zel die bijnen moaken!	maak dat gij wegkomt!	8
5	'n bult strōnt om hakken hebben	zich groot voordoen, praalziek zijn	10
6	'n goud gat in de hals hebben	hard kunnen zingen, schreeuwen, enz.	9
7	'n klik in 't gad geven	bekladden, belasteren, eene smet aanwrijven	8
8	'n kop teunen	koppig zijn van een kind na eene berisping	7
9	'n schoot in de buutse hebben	een voordeel op iemand behaald hebben, hem vooruit of voorbij gestreefd zijn, dat deze weer moet inhalen	9
10	'n slechte piep rooken	schade, verlies lijden, er slecht af komen	8
11	'n stevel anhebben	dronken zijn (stevel = laars)	7
12	'r tegen bosseln mouten	er tegen werken, al zijne krachten inspannen (bosseln = borstelen, schuieren)	9
13	't an (de) loop hebben	in werking gebracht hebben, met iets begonnen zijn dat goed wil vlotten	8
14	't an de kop hebben	een werktuig weten te behandelen, slag van een' arbeid verkregen hebben, enz.	7
15	't brijdste is achter	het beste komt nog	6
16	't gad (ook: de neers) oet de hoaken loopen	een eind zeer driftig loopen, inzonderheid van vrouwen	8
17	't gad omgooien	op een genomen besluit terugkomen, eene belofte intrekken	8
18	't gras kennen heuren wassen/gruien	hij is in de hoogste mate eigenwijs	8
19	't hangt mie de keel oet	ik ben er zat van, 't verdriet mij geweldig	9
20	't het nijt veul om de hakken	het heeft niet veel om 't lijf. Dit zeggen zou ontleend zijn aan de bijen die het stuifmeel of was tusschen de oksels van de achterpooten naar den korf brengen.	8
21	't is 'n dik ai	zij zijn groote maats, zij verkeeren druk met elkander	7
22	't is goud dat 't hōm nijt veur de kop schreven stait (SL: voor de kop geschreven staan)	hij mag zich gelukkig rekenen dat de wereld niet weet wat hij al heeft uitgevoerd	5
23	't is niks as hoed en bōnk	wordt van bijzonder magere menschen en dieren gezegd	7
24	't ken gijn koabel of tou hollen	ʼt loopt de spuigaten uit, zijne uitspattende levenswijze kan hij onmogelijk volhouden, ʼt gaat gewis verkeerd met hem.	7
25	't lopt hōm (of: heur) om kop	hij maalt	7
26	't met iemand an de hals kriegen	twist met hem krijgen	10
27	't nijt deur de hals kennen kriegen	't niet lusten	9
28	't nijt langer op de bijnen hollen kennen	door ongesteldheid naar bed moeten	9
29	't oet 't stuk kennen	een meester in die kunst of in dat vak zijn	6
30	't op zien zeer bijn kriegen	voor een ander moeten betalen; ook: voor een ander boeten	8
31	't schut mie in de bijnen, of: 't schut mie iene beenen	de schrik schiet mij in de beenen;	8
32	't snōrt (ook: 't klinkt) as'n huller in de pispot	wanneer iemand pocht op nietsbeteekenende daden	5
33	't suun is hōm broken	hij is moedeloos, ontmoedigd, terneergedrukt (suun = zien)	8
34	't vour anbinden	eene zaak op touw zetten en doordrijven, zooveel als, in goeden zin: de kat de bel aanbinden (vour = voer)	6
35	't wel flikken zellen	het wel in goede orde brengen	7
36	't woater ansteukeln	opstoken, ophitsen, bij een twist	6
37	't zail te hoog trekken	te groot leven	6
38	't zakt mie in de bijnen, ook: 't zakt mie iene schounen	ik zie er tegen op en laat daarom het plan varen, wat vooral betrekking heeft op reizen en uitgaan	9
39	't zel d'r waien/pluzen	daar zal straf uitgedeeld worden, dat beloof ik u, en ook: daar zal een hevige twist ontstaan, of: een felle strijd gestreden worden	5
40	't zel zoo hard nijt knappen	't zal zoo gemakkelijk niet gaan, fig.: 't zal zoo glad niet glijden	5
41	't zit op zien gad	de zaak of het werk kan voorloopig of ook wel in 't geheel geen voortgang hebben	7
42	't zuur hebben	het land hebben	7
43	(de) bek op 't rechte stee hebben	goed kunnen praten	10
44	aan (de) grond liggen	aan lagerwal zijn;	6
45	aan (de) kladder wezen / op (de) kletter wezen	op hol zijn, en zoo	7
46	achter 't gad loopen	naloopen om bv. eene schuld betaald te krijgen	7
47	achter (de) hand hol'n	in bewaring houden met het doel om het later te gebruiken	8
48	achter (de) pet zitten	bidden of danken bij 't eten	9
49	achter de meet wezen	achter 't net visschen	6
50	achter de vodden (of: veeren) zitten	achter de broek zitten, vervolgen om hem te arresteeren	8
51	achterbaks schoeven	laten rusten, op de lange baan schuiven	5
52	ain 't hemd van 't gat vragen	hem uit nieuwsgierigheid de onbescheidenste vragen doen	11
53	ain (de) keel oethangen	ik ben er meer dan zat van, 't verveelt mij geducht, en ook: 't walgt mij	10
54	ain (de) mantel oetvegen	duchtig bestraffen	9
55	ain (de) rogge toudraien	hem den rug toekeeren, zich van hem afwenden	9
56	ain bie (de) poot had hebben	iemand beetgenomen hebben	10
57	ain de woorden oet (de) keel/strut mouten hoalen	hij zegt bijna niets, 't is geen gezellig mensch	12
58	ain dicht op (de) hoed zitten	zóó zitten dat men hem aanraakt, te dicht bij hem zitten	10
59	aksie kriegen	bekeurd, beboet worden	6
60	alles op stuk hebben	alles in orde hebben (in de huishouding); ook: naar de mode of volgens den goeden smaak	7
61	an de hakken trekken	loopen gaan, vluchten	7
62	an de jacht wezen	op hol zijn, en zoo	6
63	an de kletter goan	uit den band springen	5
64	an de kletter wezen	op hol zijn, en zoo	6
65	bie de stukken wezen	wakker (fig.), niet suffend of dommelachtig zijn	6
66	boeten koers wezen	in een ijlenden toestand zijn	6
67	d'r an de toeten tou deurgoan	veel geld verkwisten door een losbandig leven te leiden (toeten = as of naaf)	5
68	d'r mit de gladde hoed afkomen	er heelhuids afkomen	5
69	da 's twalf aier en dartien kukens	dat is een bijzonder fortuintje, een trek uit de loterij	7
70	Dat gait Sunt Jutten en om	dat is een groote omweg, en van een grooten omhaal in 't spreken, waaraan geen eind schijnt te komen	5
71	dat is gijn spek veur/noa mien bek	dat staat mij niet aan, dat is niet van mijne gading, daarvan wil ik niet gediend zijn	9
72	dat ken we in ìjn woater ofwasken	die zaken kunnen wij in éénen beredderen, dat is maar ééne moeite	7
73	dat krigt hij op zien zeer bijn	hij moet de kosten dragen, 't gelag betalen;	10
74	de bijnen (ook: de hakken) oetsteken	eenigszins spottend voor: sterven	8
75	de bijnen oet 't gad loopen	hard en driftig loopen;	8
76	de boudel in 't ende zetten	stoeien, ravotten, dansen, enz., en zoo de boel in eene kamer in wanorde brengen	6
77	de boudel in hokken zetten	stoeien, ravotten, dansen, enz., en zoo de boel in eene kamer in wanorde brengen	6
78	de boudel zit in toeze	zij kunnen 't niet eens worden, 't is een warboel (toeze = garen dat in de knoop zit)	5
79	de hakken (of: de hak) opnemen	loopen gaan, vluchten	8
80	de hakken lös hebben	niet aan huis gebonden zijn, vrij kunnen uitgaan	9
81	de hakken oetsteken	onverschillige uitdrukking voor: sterven	8
82	de hakken wenden	zich verwijderen, vertrekken	8
83	de hakken zijn loaten	zich er niet meer aan gelegen laten of er zich mee bemoeien, bv. een meisje in den steek laten, zijne schulden niet betalen	9
84	de hoed is mie oet stuur	ik ben ongedaan, zenuwachtig, door schrik als anderszins	8
85	de hoos ofhebben	af zijn, niet meer kunnen werken	9
86	de kop d'r bìe scheuren	moed houden, de handen niet in den schoot leggen	6
87	de kop d'r deur hebben	door 't ergste heen zijn	9
88	de kop deur 't helster hebben	door 't ergste heen zijn	8
89	de muts van de kop scheuren	trekken, zich door ongeoorloofde middelen meester maken van een grooter deel dan waarop men aanspraak heeft	8
90	de stikken/hakken optrekken	zijn woord intrekken (opeten), eene belofte breken	8
91	de wind deur de hekken waien loaten	eene geschikte gelegenheid ongebruikt laten voorbijgaan	6
92	dei schounen hebben wat om 't gad kregen	hebben belangrijke herstellingen ondergaan en dat heeft geld gekost	9
93	Den zellen mie de koezen nait meer jeuken	dan zal ik reeds lang dood zijn	10
94	doar is kloef an	daarmee zal men moeite hebben, 't is een werk dat inspanning kost	8
95	doar wōr 'k anders van	ik werd er door getroffen	7
96	dʼr is gijn pail op (iets of iemand) te trekken	er valt niet op te rekenen, men kan er geen staat op maken; ook: men kan er geen besluit uit opmaken, geen regel uit afleiden	9
97	elk gait zien koers	(in dat huisgezin) doet elk wat hij wil	8
98	ergens 't mest legen	daar blijven eten.	8
99	ergens abt en voogd zijn	heeft daar alles te zeggen, oefent daar een onbeperkten invloed uit, zet alles naar zijn hand	9
100	ergens gain tou aan vast kennen knopen	er niks van snappen	9
101	gain bijn an grond kennen kriegen	ver achterblijven, nl. in een wedstrijd	10
102	gijn hemd om 't gad hebben	doodarm zijn	9
103	gijn klijngeld hebben	niet weten te geven en te nemen, niet inschikkelijk zijn, nooit toegeven	7
104	gijn liek holt smieten	het oneens zijn, 't niet met elkander kunnen vinden	6
105	gijn liek holt smieten/gooien met iemand	ʼt niet met hem eens zijn, ʼt niet met hem kunnen vinden	8
106	goud onder stuur wezen	zijn aan gehoorzaamheid gewend, gezeggelijk	6
107	hard van streek goan	met kracht iets aanvatten, overgrooten ijver aan den dag leggen, waarin ligt opgesloten dat deze wel spoedig zal bekoelen	5
108	hij 's al voaker mit dat woater veur dokter west	hij heeft al vaker in dat onaangename geval verkeerd, 't is niet de eerste keer dat hij die ondervinding opdoet	6
109	hij 's bang veur zien aierkörf	hij draagt veel zorg voor zijne gezondheid, eigenlijk: voor zijn lichaam	8
110	hij 's op scharp	hij heeft zich ter dege voorbereid om die zaak te verdedigen of om elken aanval af te weren	6
111	hij (of: zij) duurt gijn vinger in de aske steken	hij is lang niet vrij in zijn doen en laten; hij moet in zijn handel en wandel uiterst voorzichtig zijn; ook wel omdat de politie er zeer gestreng is	8
112	hij deugt van gijn hoed of hoar	hij heeft een gemeen karakter, is door en door slecht	5
113	hij gait 'r an de toeten tou deur	hij is een groote losbol	5
114	hij gait te hard van streek	het begin is al te mooi, hij houdt het zoo niet vol, het gaat hem te veel voor den wind	5
115	hij het 't mes in de rug	zijne zaken staan slecht, hij gaat bankroet, enz., eigenlijk zooveel als: men is bezig hem te slachten, hier; hij is aan zijne schuldeischers overgeleverd	9
116	hij het 't vuurtje anböt	heeft den twist opgestookt, of ook: is de aanlegger er van	7
117	hij het de piep oet	hij heeft, of: kan niets meer	7
118	hij het mie bie 't bijn had	hij heeft mij (in geldzaken) beet genomen	9
119	hij het mie de hals vōl logen	alles wat hij mij vertelde was gelogen	11
120	hij het ʼr west	hij is daar geweest, en fig.: hij is leelijk beet genomen	6
121	hij het'r 'n hoed op moaken loaten	't is hem om 't even wat men hem verwijt, hij heeft geen eergevoel (hoed = huid)	6
122	hij komt in 't achtern	wordt achterlijk, komt ten achteren, ook als het geldzaken betreft	5
123	hij kreeg 'n figge mit 'n dalles	spottend voor: hij kreeg hoegenaamd niets	6
124	hij let'r gijn gras over wassen	hij maakt er terstond werk van, stelt het niet uit	6
125	hij moakt mie de kop mal	hij maakt mij boos	10
126	hij mout 't altied melkwarm hebben	't moet bij hem altijd juist van pas zijn, hij moet geene hinderpalen hebben te overwinnen, 't moet hem steeds naar den zin gaan	8
127	hij wil zōk (of: hōm) doar nijt an kennen loaten	voor 't uiterlijk stoort hij zich er niet aan, of: hij geeft toe, bv. om iets te betalen wat hij eigenlijk niet behoefde te doen, en dan zooveel als: hij wil zich niet voor schriel laten verslijten. Met betrekking tot eene beleediging is het zooveel als: hij handelt zóó, dat men niet zal kunnen zeggen dat hij er geraakt over is of dat hij zich heeft willen wreken.	9
128	hij wōl nijt oet hoed	hij wilde geen flink bod doen, hij bood geen geld genoeg (hoed = huid)	8
129	hij zel hōm wel pōtsen	hij zal het wel bedisselen, dat varken wel borstelen	6
130	hōm gait gijn woater te hoog	hij durft alles wagen, of: ondernemen	8
131	hōm wel ankennen	sterker zijn dan hij	9
132	ieder vogel legt zien aike	elk doet zijn best om den baas te spelen, nl. in eene verwarde huishouding	8
133	iemand 'n gouie smeer geven	veeg uit de pan geven	8
134	iemand 'n loer draien	iemand een piek steken, iets uithalen	8
135	iemand 'n proam op de neus zetten	hem het zwijgen opleggen, den lust of den moed toe verder verzet benemen	10
136	iemand 'n veer in de bōksen steken	honig om den mond strijken	10
137	iemand 't hoar oetkemmen	den mantel uitvegen, hem duchtig doorhalen	8
138	iemand an de liemgar hebben	aan ʼt lijntje, aan ʼt snoer hebben, van tijd tot tijd voordeel van hem trekken	8
139	iemand bod geven	= roemte geven) = meer vrijheid van handelen toestaan, bv. bij het bieden niet tot eene vaste som beperken	8
140	iemand de hand sturen	in de pen geven (?)	10
141	iemand de moan overhoalen	scherp doorhalen, duchtig de les lezen	8
142	iemand deur de mosterd hoalen	verdiend of onverdiend allerhande verwijtingen doen, hem over den hekel halen	8
143	iemand ein mat nemen	bedotten, bedriegen, bij koop of ruil, zooveel als: in de luiers, in de luren leggen	8
144	iemand gest in de schounen gooien	honig om den mond strijken	10
145	iemand iets an de hals hangen	een geheim toevertrouwen; meestal met nijt voorop, want het veronderstelt dat zoo iemand er mede te koop loopt	10
146	iemand iets op brood leggen	hem van iets beschuldigen, met iets betichten	8
147	iemand iets op de hals of verbijden	ten strengste verbieden	10
148	iemand iets op kop en keel verbijden	verbieden om het aan een ander te vertellen	8
149	iemand iets veur de vouten gooien	hem eene beschuldiging naar het hoofd werpen, hem verwijtingen doen	8
150	iemand in 't noadgoaren zitten	't vuur aan de schenen leggen	7
151	iemand in ʼt pak steken	bedotten, bedriegen, bij koop of ruil, zooveel als: in de luiers, in de luren leggen	7
152	iemand lakkeris op de doeme smeren	honig om den mond strijken	10
153	iemand op 't zeer komen	hem in zijn zeer tasten, zijn gevoelige plek aanraken	7
154	iemand op't leer zitten	dringend bij hem aan staan om betaling of om hulp	7
155	iemand wat an 't gad (of: an de kōnd) zetten	geld van hem leenen of iets van hem koopen zonder te betalen	10
156	iemand ʼn wieze bek geven	zooveel als: in plaats van een behoorlijk antwoord te geven iets toevoegen om hem (of: haar) te beschimpen, te tergen, boos te maken	8
157	ien kop omsmieten	ernstig over eene zaak nadenken	6
158	ien zeelen hangen	eig. van oude, afgeleefde paarden, die men door middel van zeelen op de been houdt; fig. van een persoon die slecht met zijn zaken staat, en zich alleen door steun van anderen staande houdt	5
159	iets slupen loaten	eene gelegenheid laten voorbijgaan	8
160	ik ben nog nait verkolden(s)	't is nog niet geheel verloren, 'k ben er nog niet om koud.	6
161	ik ken 't nijt oet de bijnen snieden	ik kan'ter niet geven, gij verlangt het onmogelijke van mij	9
162	in 'n slechte hoed zitten	ziekelijk, sukkelend zijn	7
163	in 't woater vallen	niet gelukken, niet aan de verwachting voldoen	5
164	in 't zeel wezen	onafgebroken arbeiden, in touw zijn; eigenlijk zooveel als: ingespannen zijn	6
165	in de foek loopen	in het net loopen, zich laten beet nemen	5
166	in de grond zinken	't als besterven van schrik	5
167	in de gustwaide loopen	een best kosthuis hebben en weinig of geen werk verrichten, een lui en lekker leventje hebben	5
168	in de proat hollen	aan de praat houden	5
169	in de regel van verbiestêrn wezen	het mis hebben, 't rechte niet weten van de zaak, verkeerd ingelicht zijn; ook: 't eene met 't andere verwarren.	6
170	in de vetwaide loopen	lekker eten, volop genieten van 't goede der aarde,	5
171	in de wōl zitten	er warm zitten, een aanzienlijk vermogen bezitten	5
172	in spōrk wezen	in diarrhé zijn	6
173	in ʼt gemoak zitten	zich vermaken, feestvieren, enz.	5
174	kantoor moaken	leven maken, tieren, luidruchtig zijn	6
175	Kindermoat en kalvermoat mout men wijken	ouderen moeten toezicht over jonge menschen houden	7
176	kolle vouten hebben	aan lagerwal zijn, zijne nering verloopen zien en nu geen middel van bestaan hebben (vouten = voeten)	9
177	krigst wat op flarren (op lappen)	'k zal u een pak slaag geven	8
178	loat hōm moar kaiern	laat hem maar begaan, hij weet wel wat hij doet, ook: 't is in goede handen, 't is hem wel aanvertrouwd	7
179	mal ien hoed wezen	knorrig, ongemakkelijk, boos zijn (hoed = huid)	8
180	men ken hōm mit gijn hand of vinger anwiezen	hij is zeer lichtgeraakt	8
181	men ken hōm mit 'n metworst de hals oetsnieden	hij is een sul, een bloed	11
182	men ken mit hozen en schounen over hōm henloopen	zooveel als: hij is zoo goedig dat hij zich alles laat welgevallen, ieder die wil kan misbruik van zijne goedheid maken misbruik van zijne goedheid maken	8
183	met ain kennen aiden en plougen	overleg met iemand kunnen maken, gezamenlijk iets in orde moeten brengen en daarbij elkander wederzijds steunen	9
184	met iemand kennen	het goed met hem kunnen vinden, goed met hem overweg kunnen	8
185	met iemand mouten aiden en plougen	overleg met hem moeten maken, gezamenlijk iets in orde moeten brengen en daarbij elkander wederzijds steunen	8
186	met iets op scheuvels wezen	te sterk met iets ingenomen zijn, er geheel mee wegloopen en zich zoo aan overdrijving schuldig maken; ook = eenigszins met die zaak verlegen zijn	7
187	mit ('t) verkeerde bijn oet ('t) ber stapt zijn	verdrietig, knorrig zijn	9
188	mit (de) mond vol tannen stoan	beteuterd, als verslagen	8
189	mit aigen kloeten kennen gooien	zelf meester geworden zijn, eene eigen zaak drijven	6
190	mit de aid op loop wezen	spottend van iemand die bv. uit verstrooidheid eene verkeerde boodschap doet (aid = eg)	6
191	mit de toonen in de aske zitten	in verlegenheid verkeeren	7
192	mit spek schijten	al pochende erg overdrijven (schijten = schieten)	5
193	n de biesterboane zijn	in de war	6
194	nait tot vief tellen kennen	onnoozel voor den dag komen	8
195	niet gaarne in iemands vel willen zitten	niet wenschen zoo valsch of slecht te zijn	8
196	nijt goud gestreud wezen	slecht gemutst zijn, slecht geluimd zijn. Van vee ontleend dat geen strooisel genoeg heeft om er gemakkelijk op te kunnen liggen. (gestreud = gestrooid)	6
197	nijt te vat kennen komen	geen vat kunnen krijgen, geene gelegenheid vinden om met iets te beginnen	6
198	nijt van stee komen	hij weet geen begin te maken, hij is een draler	5
199	nijt van streek kennen komen	talmen, treuzelen, geen begin kunnen krijgen	6
200	niks in de hoed kriegen	nets eten	8
201	niks oet (de) stee kennen zetten	geen kracht hebben om flink te kunnen werken	8
202	oet ('t) stuur komen/zijn	over stuur raken, in de war raken	6
203	oet de sprōng komen	door achteruitgang van zaken niet meer mee kunnen doen, in lageren stand komen	5
204	om (de) kop lopen; het lopt mie om (de) kop	ik verlies er het hoofd bij	10
205	om kop wasken	een voorwerp, bv. een meubelstuk een weinig reinigen, van 't ergste vuil of stof ontdoen	5
206	onder vouten komen	onder den voet raken, van de been raken in en door den dronken toestand	5
207	op de hōbbel wezen	op hol zijn, en zoo	6
208	op de kloeten komen	tot welstand geraken	5
209	op de riddel wezen	op hol zijn, en zoo	6
210	op gest wezen	op hol zijn, en zoo	6
211	op roaden komen/brengen	op de been komen, eene opschudding of oploop veroorzaken (roaden = raderen)	5
212	op scheut wezen	op hol zijn, en zoo	6
213	op scheuvels wezen	zich vergissen, in de war zijn, dwalen (scheuvel = schaats)	5
214	op spōrk wezen	op hol zijn, en zoo	6
215	op stōmmels wezen	op hol zijn, en zoo	6
216	op swarm passen/wachten	thuis blijven van een man (of dokter, enz.) als de vrouw (of: eene vrouw) op 't punt staat te bevallen	5
217	op zien achterste pooten/hakken goan stoan	zeer boos worden	8
218	op zien kop geven	een pak slaag geven	8
219	op zien leste gras wezen	wordt van voorwerpen gezegd die op het punt staan om buiten gebruik gesteld te worden, omdat zij niet voor herstelling vatbaar zijn	8
220	snoef nō moar op en proest!	kraak die noot nu maar	5
221	spek zetten	zooveel verdienen dat men kan overhouden voor den kwaden tijd, bv. voor den winter; ook: dat men kan opleggen en welgesteld worden	6
222	spiekers/lempers geven	steken onder water geven, bedektelijk hekelen, schampere woorden toevoegen	6
223	streek kennen hollên	wel de vergelijking kunnen doorstaan met iets anders of met anderen, bv. van gebouwen, landerijen, koppels vette ossen	7
224	t anjuk mouten droagen	et grootste deel van den last dragen, het moeilijkste werk verrichten	7
225	t beste bijn mout veur (of: veuran)	alle krachten moeten worden ingespannen	8
226	t bōmbamt ʼr zoowat langs	ʼt gaat met horten en stooten, met vallen en opstaan	5
227	t gait as 'n bijn, ook: 't gait as 'n tuut	't loopt goed van stapel, van werktuigelijke handelingen gezegd	5
228	t gait veur 'n ai en 'n appel weg	't wordt voor een appel en een ei, d.i. voor eene kleinigheid, verkocht	5
229	t ijne bijn nijt veur 't ander kennen kriegen	van zwakte of vermoeidheid niet kunnen loopen	9
230	t smoakt alle kanten an	het is smakeloos	5
231	te gast goan	veel genoegen smaken (bij v. Dale: aan iets te gast gaan)	5
232	tegen 't gad anschōppen	slordig, ordeloos behandelen, er zich afmaken	7
233	tegen iets proesten	er tegen opzien, iets moeten doen wat zuur valt, bv. om eene aanzienlijke boete te moeten betalen	7
234	toai in 't melken wezen	moeilijk te bewegen om geld te besteden voor een nuttig doel, tegengestelde van vrijgevig, scheutig, mild	6
235	van leer trekken	in den zak tasten	5
236	veur 't ruden te duur wezen	meer schulden dan bezitting hebben	6
237	veur zien olle gad wat wegproaten, weglijgen, enz.	als in één adem voortliegen, praten, enz	8
238	veur ʼt licht komen	ʼs morgens opstaan	5
239	vout bie de meet hollen	zich bij de zaak, of: bij het vak bepalen, voet bij stuk houden (meet = teken, lijn, merk)	6
240	vout bie koel hollen	zich bij de zaak, of: bij het vak bepalen, voet bij stuk houden	6
241	wat veur 't mest hebben	pret, feest in 't vooruitzicht, ook: een goeden maaltijd hebben	7
242	wie willen dijlen as haidens 't spek	wij zullen eerlijk onder elkander alles verdeelen	7
243	zich ergens op stippen	op spitsen, de zinnen op zetten.	7
244	zij 's op 't alderleste	zij kan elken dag bevallen	6
245	zij hangen in 't gad	zij zijn haast niet mee te krijgen, men moet ze meesleepen, bv. wanneer sommigen van het gezelschap niet willen vertrekken, of: wanneer men het den voorrijder (op schaatsen) moeilijk maakt, of: als de kerkgangers te langzaam zingen, enz.	7
246	zij het 't gad moar even an stoul had	zij heeft maar een oogenblikje bij ons vertoefd	9
247	zij kennen 't nijt al te goud sturen mit heur baiden	zij denken vaak ongelijk, zij kunnen het niet goed met elkander vinden.	7
248	zij kennen nijt tegen ons an	wij zijn hun de baas	8
249	zij kriegen d'r wat langs	zij moeten veel uitstaan, hebben 't hard te verantwoorden; ook, zij krijgen slaag, of: worden erg bepraat, belasterd	8
250	zij mout achter en veur wezen	zij moet voor de geheele huishouding zorgen, alles moet zij beredderen	7
251	zij steken de kop ien ìjn zak	zij trekken ééne lijn, zij heulen met elkander	6
252	zit mie 'n kloet veur de hals	eene stop voor de keel waarvoor ook:'n tolhek in de hals hebben; de hals is mie dreug; de hals zit mie dicht	10
253	zōk nijt op de kop zitten loaten	zich niet ongestraft laten beleedigen, zich goed weten te verdedigen, een aanval terstond afslaan, enz	7
254	ʼn boomke oet de grond scheuren	trekken, zich door ongeoorloofde middelen meester maken van een grooter deel dan waarop men aanspraak heeft	6
255	ʼn slik oet de pan kriegen	onder de hand scherp berispt worden (een veeg uit de pan krijgen)	6
256	ʼn tumel holʼn	een mispas houden, zich te buiten gaan en opspraak verwekken (tumel = tuimeling)	7